Het lijkt misschien een open deur, maar de termen stuurboord en bakboord zijn voor veel mensen een bron van verwarring. Zeker voor wie niet regelmatig op het water komt, is het onderscheid tussen deze twee begrippen niet altijd even duidelijk. Laten we eens duiken in de wereld van de scheepvaart en proberen wat meer licht te schijnen op dit onderwerp.
Waarom niet gewoon links en rechts?
De keuze voor specifieke termen als stuurboord en bakboord in plaats van de alledaagse woorden links en rechts is niet zomaar gemaakt. In de scheepvaart is precisie van essentieel belang, zeker als het gaat om veiligheid. Door gebruik te maken van vaste termen die altijd op dezelfde kant van het schip duiden, wordt verwarring voorkomen. Stel je eens voor dat je midden op zee een noodoproep doet en je moet aangeven aan welke kant een lekkage zit. Dan is het van groot belang dat iedereen precies begrijpt wat je bedoelt. Voor de duidelijkheid: Stuurboord is rechts en bakboord is links.
De oorsprong van de termen
De termen stuurboord en bakboord hebben hun wortels in de tijd van de Vikingen. Stuurboord is afgeleid van het Oudnoordse ‘styrborð’, wat letterlijk ‘stuurboord’ betekent. De naam verwijst naar de plek waar de stuurman zijn roeiriem hield, aan de rechterkant van het schip. Bakboord komt van het Oudnoordse ‘bakborð’, wat ‘achterkant van de boot’ betekent. Hoewel de exacte herkomst van deze term minder duidelijk is, wordt aangenomen dat het te maken heeft met de positie van een plank of balk aan de linkerkant van het schip.
Rode en groene lichten: een visuele bevestiging
Om de verwarring nog verder te verkleinen, zijn er internationale afspraken gemaakt over de kleuren van de navigatielichten aan boord van schepen. De rode licht is altijd aan bakboordzijde geplaatst, terwijl de groene licht aan stuurboordzijde te vinden is. Deze kleurencodering is een visuele bevestiging van de begrippen stuurboord en bakboord en helpt schepen elkaar te herkennen in het donker.
Waarom het belangrijk is om het verschil te kennen
Het kennen van het verschil tussen stuurboord en bakboord is niet alleen belangrijk voor professionele zeevarenden, maar ook voor iedereen die recreatief vaart. Of je nu met een kleine sloep over een meer vaart of met een zeilboot de oceaan oversteekt, een goede beheersing van de scheepsterminologie is essentieel voor een veilige vaart.
Stuurboord en bakboord zijn meer dan alleen fancy woorden voor links en rechts. Ze zijn het resultaat van eeuwenlange traditie en internationale afspraken en spelen een cruciale rol in de veiligheid op het water. Dus de volgende keer dat je op een boot stapt, onthoud dan: stuurboord is rechts en bakboord is links!